با بررسی تفاوت ساختاری لوله مانیسمان (بدون درز) و لوله درزدار فولادی؛ به طیف وسیعی از کاربردهای مهم هرکدام دست پیدا می‌کنید. لوله فولادی بدون درز و لوله فولادی جوشی دو نوع رایج لولههای فولادی در سیستم لوله‌کشی صنعتی و لوله‌کشی ساختمانی هستند.
با دانستنی‌های آهن نرخ در مورد ویژگی‌های منحصربه‌فرد انواع لوله فولادی مانیسمان و لوله فولادی درزدار بیشتر بدانید.
در این مقاله باهم می‌خوانیم:
- مقایسه ساختاری لوله مانیسمان و لوله درزدار
- ساختار لوله درزدار
- چند تفاوت مهم در لولههای بدون درز فولادی و لولههای درزدار فولادی
- کاربرد و مزایای لوله مانیسمان و لوله درزدار فولادی
مقایسه ساختاری لوله مانیسمان و لوله درزدار
لوله بدون درز یا همان لوله مانیسمان از ورق فولاد یا میله‌های فولادی توپُر؛ با سطح مقطع دایره یا مربع ساخته میشود. به این میله‌های توپر که ماده اولیه و فولاد نیمه‌ساخته هستند، بیلت billet یا شمش نیز می‌گویند. برای تولید لوله مانیسمان ابتدا بیلت یا شمش گرم میشود، سپس ابزاری استوانه‌ای با محوری سوراخ‌کننده؛ لوله یا پوسته توخالی را ایجاد می‌نماید. این ابزار تولید؛ یک استوانه سیلندری فولادی است که پس از گرمادهی فولاد نیمه‌ساخته در آن، میله کاوشگر برای ایجاد سوراخ در سیلندر وارد میشود. به‌این‌ترتیب یک لوله دایره‌ای با بخش توخالی و به شکل لوله بدون درز یا لوله مانیسمان تولید میشود.
ساختار لوله فولادی بدون درز شامل فولاد کربن، فولاد آلیاژی از نیکل، کروم، مولیبدن، شمش فولاد ضدزنگ است. در صنعت تولید لوله انواع لولههای مانیسمان فلزی را می‌توانیم با استفاده از شمش فلزات دیگر و عملیات نورد تهیه کنیم. انواع لوله مانیسمان به دلیل اینکه با استفاده از شمش فولادی یکپارچه تولید می‌شوند؛ دارای استحکام مکانیکی ذاتی بالاتری به نسبت لوله درزدار هستند. لوله مانیسمان بدون درز و بدون جوش ساخته میشود، و استانداردهای لوله مانیسمان تمامی نیازهای سیستم لوله‌کشی صنعتی و تأسیسات لوله‌کشی ساختمان را پوشش میدهند. انواع اتصالات مانیسمان نیز باتکیه‌بر روش تزریق شکل می‌گیرند و با معرفی انواع اتصالات لوله (آهنی، فولادی) بدون درز، بهره‌وری صنایع افزایش می‌یابد.
ساختار لوله درزدار:
لوله درزدار فولادی نوعی لوله با اتصال جوشی میباشد. این لوله از خم‌کردن تسمه یا ورق فولادی به‌صورت گرد، مربع یا سایر اشکال میسازند. برای ساخت لوله درزدار فولادی پس از خم‌کردن ورق فولاد به‌وسیله دستگاه خم‌کن؛ لبه‌ها به یکدیگر جوش میدهند. برای لوله درزدار از ورق برش خورده در دستگاه خم‌کن غلتکی یا صفحه‌ای جهت تشکیل نوار فولادی سرد، سپس از جوش پرکن برای لبه‌ها استفاده میشود. لولههای جوشی با سایز دهانه‌های مختلف و طول‌های متنوع تولید می‌شوند، لولههای درزدار از جنس استیل ۳۱۰ نیز در دسترس هستند.
چند تفاوت مهم در لولههای بدون درز فولادی و لولههای درزدار فولادی
لولههای فولادی کربنی به دلیل ویژگی‌های متنوع، به طور گسترده صنایع مختلفی را پوشش میدهند و شما همواره لولههای فولادی سیاه را در بخش‌های صنعتی خواهید یافت. باتوجه‌به استاندارد لولههای فولادی طیف وسیعی از مشخصات برای کاربری مناسب موردتوجه قرار می‌گیرد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها نحوه تولید است. بهره‌وری در لوله فولادی ضدزنگ و استفاده از لوله فولاد کربنی مناسب، حتماً به هماهنگی با ساختار بدون درز یا جوشی لوله ارتباط دارد. هر یک از آن‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که استحکام و یکپارچگی لازم را برای هر مصرفی که شما نیاز دارید فراهم کنند. در این بخش به تشریح چند تفاوت مهم در لولههای بدون درز فولادی و لولههای درزدار فولادی می‌پردازیم.
سطح ظاهری لوله:
بیلت فولادی به‌عنوان ماده اولیه برای لوله مانیسمان استفاده میشود، اما فرایند نورد گرم نمی‌تواند عیوب سطح بیرونی بیلت را از بین ببرد. لولههای فولادی بدون درز باید پس از اتمام محصول پرداخت شوند، و این نقص تنها با لایه‌برداری سطح بیرونی لوله می‌تواند تا حدی برطرف شود. در مقابل؛ لوله درزدار فولادی از یک کلاف نورد گرم به‌عنوان ماده خام ساخته میشود، و کیفیت سطح لوله و کنترل ضخامت یکسان خواهد بود. غلتک‌های نورد گرم، سطحی باکیفیت دارند، همچنین سطوح سیم‌پیچ در دستگاه خم‌کن نیز با این کیفیت هماهنگ هستند و هنگام عملیات صدمه‌ای وارد نمی‌کنند. بنابراین لوله درزدار فولادی کیفیت سطحی بالاتری نسبت به لوله بدون درز فولادی دارد. با وجود تفاوت ساختاری لوله مانیسمان (بدون درز) و لوله درزدار فولادی، اگر سطح بیرونی لوله مهم‌تر است، ترجیح شما لوله درزدار فولادی خواهد بود.
فرایند قالب‌گیری:
لوله مانیسمان بدون درز را در فرایند قالب‌گیری و نورد، می‌توان تنها در یک مرحله تولید نمود. اما لوله درزدار فولادی که از نوار یا ورق فولادی ساخته میشود، با گذراندن فرآیند های بیشتری از طریق خمش و جوشکاری تولید میشود.
عملکرد و استفاده:
در تفاوت ساختاری لوله مانیسمان (بدون درز) و لوله درزدار فولادی باید بر استحکام و ظرفیت فشار بالاتر لوله فولادی بدون درز تأکید کنیم. در نتیجه، از انواع لوله مانیسمان و اتصالات لوله مانیسمان به طور گسترده در تجهیزات فشارقوی و صنایع دیگ بخار استفاده میشود. درز جوش در لوله فولادی جوشی معمولاً نقطه‌ضعف محسوب میشود و کیفیت آن بر عملکرد کلی لوله تأثیر می‌گذارد. انواع لوله فولادی جوشی معمولاً ۲۰ درصد فشار کاری کمتری نسبت به لوله فولادی بدون درز تحمل می‌کنند.
لوله مانیسمان بدون درز ۳۱۶ به لحاظ آلیاژ و موارد مصرف یکی از متداول‌ترین لولههای فولادی بدون درز است. تمام خطوط لوله صنعتی را از لوله مانیسمان بدون درز میسازند؛ زیرا همواره در معرض بارهای حرارتی، شیمیایی و مکانیکی شدید قرار دارند. انواع لوله درزدار فولادی در صنایع هوافضا، الکترونیک و صنعت خودروسازی ترجیح داده می‌شوند؛ جایی که فشار کاری روی لوله‌ها نسبتاً کمتر است.
مسئله خوردگی:
لوله مانیسمان به دلیل یک‌دست بودن جدار لوله تا زمانی که در معرض یک محیط بسیار خورنده قرار نگیرد، علائمی از خوردگی نشان نمی‌دهد. درحالی‌که ناحیه جوش در لوله درزدار فولادی با برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌ها؛ محل تجمع ذرات است و برای حملات خوردگی بسیار مستعد میشود. ناحیه جوش داده شده در لوله درزدار فولادی همگن در نظر گرفته میشود، اما چکش خواری در نواحی درز متفاوت است. در لوله درزدار فولادی مقاومت در برابر خوردگی کمتر، اما تنوع ابعادی بیشتری وجود دارد. لوله مانیسمان بدون درز دارای قابلیت چکش خواری یکسان در تمام نقاط، مناسب فشار بالا، و مقاومت بسیار خوب در برابر خوردگی است.
کاربرد و مزایای لوله مانیسمان و لوله درزدار فولادی
مزایای لوله مانیسمان یا بدون درز:
بازدهی عالی در شرایط محیطی سخت: لولههای مانیسمان یا بدون درز برای کاربردهای مکانیکی و ساخت ابزارآلات و دستگاه‌ها در محیط‌های سخت قابل‌استفاده هستند.
هماهنگی با دما و فشار مختلف: این لولههای فولادی بدون درز در برابر تغییرات مستمر انقباض و انبساط به علت دما و فشار مقاوم هستند.
استحکام و قدرت بالا: لوله مانیسمان از سختی و ضربه‌پذیری بسیار بالایی برخوردار است.
مقاومت در برابر خوردگی: لولههای بدون درز فولادی ضدزنگ به دلیل بدنه یک‌دست و صیقلی فرصتی برای نفوذ یا تجمع مواد خورنده فراهم نمی‌کنند.
مقاومت در برابر فشار بالا: انسجام متقارن در تمام نقاط لوله مانیسمان ویژگی مقاومتی عالی در برابر فشار بالا را فراهم می‌کند.
ماندگاری: لوله مانیسمان ضدزنگ به دلیل آلیاژ و دوری از خوردگی، دارای طول عمر زیاد است و به تعمیر و نگهداری کمتری نیاز دارد.
کاربرد لوله مانیسمان یا بدون درز:
لولههای بدون درز فولادی برای خطوط لوله در زیر آب دریا، انتقال گاز و سیالات نفتی، استفاده میشود. لوله مانیسمان در خطوط لوله فشارقوی انتقال آب، لوله‌کشی صنایع شیمیایی، خطوط جریان نفت و گاز، کارخانه‌های پتروشیمی و نیروگاه‌های حرارتی استفاده میشود.
مزایای لوله درزدار فولادی ضدزنگ:
صرفه‌جویی در هزینه: ورق فولادی یا نوارهای فولادی نورد شده، برای تولید لوله درزدار بیشتر در دسترس هستند و قیمت مناسب‌تری دارند.
تولید سریع‌تر: با اینکه مراحل تولید لوله درزدار فولادی بیشتر است، اما سرعت تولید به دلیل هم‌زمانی فرایندها بالاتر است.
قابل تنظیم برای هر سایز و سطح مقطع: در فرایند تولید لوله درزدار فولادی امکان استفاده از هراندازه عرض و طول ورق فولادی وجود دارد. بنابراین، هر شکل مقطع لوله (دایره، مربع، مثلث، مستطیل)، با سایز موردنظر قابل‌تعریف است.
کاربرد لوله درزدار فولادی ضدزنگ:
انواع لوله فولادی جوشی به طور گسترده در ساخت مخازن بخار استفاده میشود. صنعت خودروسازی؛ چه در خودروهای سبک و چه در ساخت خودروهای سنگین، از لولههای فولادی جوشی بهره می‌برد. بسیاری از صنایع سنگین مانند کشتی‌سازی و ماشین‌آلات کشاورزی، از لوله درزدار فولادی استفاده می‌کنند. این لولههای فولادی جوشی در تولید انواع مبلمان، قفسه و دکوراسیون داخلی، داربست، لولههای سیمی، ظروف و سایر کاربردها استفاده می‌شوند. بر اساس تفاوت ساختاری لوله مانیسمان (بدون درز) و لوله درزدار فولادی می‌توانید با آهن نرخ بهترین انتخاب برای هر نوع نیاز کاربری را تجربه کنید.
